Voor financiële ontwikkeling

Ongecategoriseerd

Vrijheid

Vrijheid

Met vrijheid heb ik een moeilijke relatie. Aan de ene kant wil ik compleet vrij zijn in wat ik denk, doe en wie ik ben. Aan de andere kant geeft dit ook meer verantwoordelijkheid, keuzestress, en onzekerheid. Vrijheid is niet voor iedereen weggelegd en niet iedereen is er bij gebaat. Welke relatie heb ik met vrijheid, en kan ik dit kwantificeren?

Definitie van vrijheid

Ja daar gaat Uitklokken weer met zijn definities. Wat betekent vrijheid volgens de webencyclopedie Wikipedia? De doorverwijspagina geeft meerdere definities (selectie):

Dat we als land onafhankelijk zijn is grotendeels waar. De supranationale Europese Unie heeft veel te zeggen over welke kant we op gaan in Nederland, maar niet zoveel dat het mij zorgen baart.

Met vrijheid van godsdienst en meningsuiting ben ik opgegroeid. Ook met persvrijheid en vrijheid van vereniging. Deze vind ik belangrijk, maar staan niet ter discussie. Nee, politieke vrijheid is vrij vanzelfsprekend voor mij. Hier mag ik trouwens best af en toe wat dankbaarder voor zijn. Ondanks het gezeur is het fijn wonen in Nederland.

Fysieke vrijheid heb ik gelukkig nog. Dit is trouwens echt wel heel belangrijk! Als je op een gegeven moment fysieke beperkingen krijgt zoals Aaf met haar heup dan ben je echt wel gelimiteerd in je vrijheid. Hierom geef ik de laatste tijd best wat aandacht aan mijn fysieke welbevinden. Een soort verhoogde basisaandacht, als het ware.

Nu blijven er een paar typen vrijheid over, waar dit bericht eigenlijk over gaat: vrijheid van invloed van anderen en de eigen wil.

Vrijheid van invloed van anderen

Tot op zekere hoogte hebben we hier allemaal mee te maken. Aan de ene kant hebben we de staat die wetten uitvaardigt waar je je aan hebt te houden. Aan de andere kant hebben we de sociale structuren van familie, verenigingen, religie, vrienden, collega’s, noem maar op.

En als je er over nadenkt, is de eerste categorie een gedeeltelijk distillaat van de tweede. In een democratie worden wetten gemaakt met de intentie de orde te bewaren en mensen een goed leven te geven. En wat dat inhoudt komt weer voort vanuit de maatschappelijke norm.

Je kan stellen dat je eigen wil, of de kaders daarvan, in grote mate wordt bepaald door externe factoren. We doen allemaal wel eens iets tegen onze zin in, ook al is het iets kleins zoals naar je schoonfamilie gaan met kerst. Of niet natuurlijk vanwege de lockdown. We laten onze vrijheid in meerdere of mindere mate inperken door anderen.

Eigen wil

Wie vrijheid heeft om te kiezen, heeft een verantwoordelijkheid om het beste alternatief te kiezen. Het beste alternatief kan men bepalen door kennis te vergaren over hoe de wereld is en hoe men zelf is.

Wat betreft mezelf: Soms heb ik helemaal geen zin om die verantwoordelijkheid te nemen. We willen altijd wat, maar soms weet je niet wat je wil. Soms weet je alleen dat je niet wil wat je nu hebt. En dan is eigenlijk elk alternatief goed. Toch blijft daar dat stemmetje dat je die beste keuze moet maken. Ik denk dat als je je echt vrij wil voelen, dat je af en toe moet laten gaan dat je de beste keuze moet maken van jezelf. Ik werk eraan, maar het is niet makkelijk.

Als voorbeeld neem ik mijn wens om eerder te stoppen met werken. Ik maak nu de beste keuze om later vrij te zijn. Dan voel ik me verplicht (onvrij!) om dat pad te blijven bewandelen. Ergens wel ironisch. Niemand voelt die stress behalve ikzelf.

Waarschijnlijk heb ik binnenkort een nieuwe baan. Niet omdat ik specifiek dáár naar heen wilde gaan, maar omdat ik vooral niet meer wil zijn waar ik nu ben. Er moet iets veranderen. En ik ben vrij om die keuze te maken. Soms gaat iets gewoon niet meer en word je min of meer gedwongen iets anders te gaan doen. Omdat het alternatief (blijven waar je zit) je zeker niet gaat helpen om verder te komen. Is dat vrije wil? Ben ik vrij? Ja, dat ben ik. Ik kan ook voor het geld kiezen (ik ga waarschijnlijk minder verdienen op de nieuwe plek). Ik ben vrij om mezelf de vernieling in te helpen, maar daar kies ik niet voor.

Kan ik vrijheid kwantificeren? Nou, eigenlijk niet. Het is vooral een gevoelskwestie. Ik voel het of ik voel het niet. Soms is het een last, maar het is altijd beter dan het alternatief: onvrij zijn. Al is het in mijn eigen hoofd.

Geef een reactie