Pensioensparen, stap voor stap

Als je op leeftijd bent is het fijn om genoeg geld te hebben om van rond te komen. Geld voor later, dan hebben we het over je pensioen. Er zijn vijf pijlers waarop je pensioen rust, de bekendste in ongetwijfeld de AOW. Deze krijgt iedereen namelijk. Ook goed bekend is de pensioenopbouw via de werkgever. Je werkt in loondienst, en bouwt pensioen op. Minder bekend is de derde pijler, individuele pensioenopbouw. Dit is namelijk iets wat niet automatisch gaat. Het is echter wel interessant om hier naar te kijken, omdat het je best wat op kan leveren. In deze post leg ik stap voor stap uit hoe je start met pensioensparen.

Pensioensparen is slechts één van de vormen van individuele pensioenopbouw. Je hebt ook pensioenbeleggen, of een lijfrente afsluiten via een verzekeraar. Ik doe zelf voornamelijk aan pensioenbeleggen. In principe geldt voor al deze vormen dat het fiscaalvriendelijk kan, en de aanpak en stappen zijn dan ook precies hetzelfde.

Waarom pensioensparen

Pensioensparen levert meer op dan gewoon sparen, net zoals pensioenbeleggen meer oplevert dan gewoon beleggen (met dezelfde samenstelling). Dit komt doordat pensioensparen niet in box 3 zit zoals gewoon sparen, maar in box 1. Je hoeft dus geen vermogensrendementsheffing te betalen over dit bedrag. Je mag inleg ook aftrekken van de inkomstenbelasting, maar bij uitkering betaal je er weer inkomstenbelasting over. Dat is voordelig, omdat je na AOW leeftijd minder belasting betaalt in de eerste schijf.

De fiscaalvriendelijke regels maken individuele pensioenopbouw iets wat je geld op kan leveren. Het is niet moeilijk, maar je kan er maar beter even voor gaan zitten. Het kost namelijk een beetje voorbereiding. Hier leg ik stap voor stap uit hoe je dit jaar nog gebruik kan maken van pensioensparen.

Stap 1: Verzamel informatie

Je kan niet ongelimiteerd inleggen in een pensioenspaarrekening! Je bent gebonden aan allerlei regels. Om precies te weten hoeveel je mag inleggen, heb je de UPO’s nodig van de laatste 8 jaar. Wat je mag inleggen hangt namelijk af van de ruimte die je hebt. De ruimte bestaat uit de jaarruimte plus de reserveringsruimte.

Reserveringruimte is de ongebruikte jaarruimte van de vorige 7 jaar. Vandaar dat we de laatste 8 UPO’s nodig hebben, de laatste UPO voor de jaarruimte, en de andere UPO’s voor je reserveringsruimte. Als je er nog geen 8 hebt, verzamel ze dan allemaal.

Het is ook verstandig om nu even de tijd te nemen om te kijken op mijnpensioenoverzicht.nl. Hier krijg je een indicatie wat je al aan pensioen hebt opgebouwd. Altijd goed om inzicht hierin te krijgen. Pensioensparen staat niet op dit overzicht, dat moet je dus apart bijhouden en er bij optellen.

Als er jaren zijn geweest waarop je wel al geld hebt verdiend, maar geen pensioen bij een pensioenuitvoerder hebt opgebouwd krijg je voor dat jaar geen UPO. In dat geval heb je je jaaropgaaf nodig. Ik check altijd op mijn UPO of de jaaropgaaf strookt met wat er in de UPO staat. Ik verzamel zelf dus ook altijd de laatste 8 jaaropgaves.

Stap 2: Bereken je ruimte

U mag voor premies of stortingen voor lijfrente alleen een bedrag aftrekken als u een pensioentekort hebt.

Belastingdienst

Je kan niet zomaar een bedrag inleggen, alleen als je een tekort hebt. Nou is mijn ervaring dat er altijd wel een klein tekort is, maar je zal het toch moeten berekenen. Ik hoor ook wel eens verhalen dat er echt geen ruimte is, en dat je dus ook niet kan pensioensparen. Dat betekent dat je al maximaal via je werkgever pensioen hebt opgebouwd. Dat is dan eigenlijk goed nieuws! Dat heb ik nooit gehad, dus ik heb altijd wat ruimte.

Ik begin altijd met de volgende tabel (voor 2020):

Ik begin met het laatste jaar. Goed om te weten: de jaarruimte voor 2020 is gebaseerd op de gegevens van 2019! Dit moet je niet vergeten, anders kom je in de problemen. Aangezien mijn UPO altijd gedurende het jaar binnen komt, kan ik de berekening dan pas doen. Voor die datum inleggen moet je dan ook niet doen, behalve als je nog reserveringsruimte hebt. Daar komen we zo op.

Je kan nu de berekening gaan maken hoeveel ruimte je hebt met de tool op de site van de belastingdienst: Hulpmiddel Lijfrentepremie vanaf 2016. Dit is de enige tool die ik vertrouw, en die gebruik ik dan ook altijd. Er worden hier nogal wat vragen gesteld, maar ik heb de informatie al verzameld in stap 1. Voor de jaarruimte voor 2020 gebruik je dus de factor A en inkomsten uit loondienst van 2019. Hieruit komt dan een getal, en dat is je jaarruimte 2020. Als ik € 50.000 invul met een factor A van 500, vul ik de tabel in met wat daaruit komt: € 1857. Ik heb nog niets gebruikt, dus dat vul ik ook in.

Je krijgt ook een vraag of je je reserveringsruimte wil berekenen. Dat wil ik, want ik wil het complete plaatje hebben. Voor het gemak vul ik hetzelfde loon en factor A in, in de praktijk is dat natuurlijk nooit zo. Tussendoor word ik nog naar een andere tool gestuurd, die berekent de ruimte van de jaren 2015 en eerder. Ook daar vul ik braaf de gegevens in.

Voor elk jaar van mijn reserveringsruimte vul ik de tabel aan. Ik vind het zelf fijn om de tabel oplopend te maken, omdat ik dan volgend jaar alleen maar een rij hoef toe te voegen. Zo ziet dat er dan uit:

Zo, dat is een mooie pot om te vullen! Er is best wel wat ruimte over, als je alle ruimte van die jaren bij elkaar optelt. Op dit moment hebben we nog niets van de ruimte gebruikt, dus dat staat op 0.

Je ziet dat het bedrag minder wordt in de tijd. Dat heeft te maken met de franchise die steeds hoger wordt. Er is ook iets veranderd in de manier waarop het wordt berekend, zoals je kan zien in de grootte van de stappen tussen 2013-2015 en 2015-2020. Deze belastingtool geeft je de enige juiste informatie, gebruik deze dan ook juist.

Nu we de ruimte hebben berekend, kunnen we daadwerkelijk gaan pensioensparen!

Stap 3: Inleggen

Allereerst open je natuurlijk een rekening voor pensioensparen. Ik zit zelf bij Brand New Day, maar er zijn ook andere aanbieders. Google maar eens op banksparen, pensioensparen, pensioenbeleggen etc. Ik ga hier geen vergelijking doen, maar ik heb zelf voor BND gekozen omdat ze pensioenbeleggen aanbieden voor een goede prijs en gebruiksvriendelijk zijn met een mooi product. Daarnaast heb ik ook pensioensparen bij ING, maar deze is nu niet meer te openen. Er komen af en toe ook spelers op de markt bij. Ga zelf op zoek naar de plek waar je de hoogste rente krijgt, of de laagste kosten.

Met de ingevulde tabel in de hand, weten we wat we aan ruimte hebben. Ik begin altijd eerst met het benutten van de reserveringsruimte, omdat die na 7 jaar vervalt. In ons voorbeeld begin ik met de reserveringruimte van 2013. Daarna gebruik ik 2014, 2015 enz. totdat ik niet meer “achterloop” en de jaarruimte kan benutten van dit jaar.

Hou het volgende wel goed in de gaten: er geldt een maximaal gebruik van de reserveringsruimte van € 7.371 per jaar (in 2020). Dat is dus maximaal de ruimte van 2013, 2014, 2015 en een plukje van 2016. Daarnaast kun je ook je huidige jaarruimte nog benutten, wat in ons voorbeeld op een maximum komt van € 9.228.

Elke keer als ik inleg, noteer ik dat in de tabel zodat ik geen fouten maak door iets twee keer af te trekken. In het geval van de maximale storting, zit de tabel er als volgt uit:

In 2020 heb je nu € 9.128 “gepensioenspaard”. Gefeliciteerd! Voor 2021 kun je de tabel blijven gebruiken door weer een regel toe te voegen voor 2021, en de overgebleven reserveringsruimte vanaf 2016 te gebruiken. Voor 2016 is er dan nog een ruimte van € 1.684. Mocht je niet alles hebben benut omdat je niet even € 9.128 hebt liggen, begin dan altijd met het eerste jaar. In 2021 kun je namelijk de ruimte uit 2013 niet meer benutten, dat komt dan te vervallen. Nog een keer: eerste jaar eerst!

Nu alleen nog invullen bij de belastingaangifte voor de aftrek.

Stap 4: Invullen bij de belastingaangifte

In maart 2021 kun je weer aangifte doen over belastingjaar 2020. In deze aangifte geef je dan ook op wat je in 2020 hebt ingelegd. Er wordt in de aangifte zelf ook nog een tool gepresenteerd, maar die hebben we niet nodig omdat we alle berekeningen al hebben gedaan. In de aangifte spreekt alles op zich voor zich, let er alleen wel op dat je, als je bijvoorbeeld alleen reserveringsruimte wil gebruiken maar niet je jaarruimte, je voor je jaarruimte nullen invult. Pas daarna krijg je de invoervelden voor de reserveringsruimte.

Je zal zien dat je de gehele inleg die je hebt gedaan kan aftrekken van het loon waarover je belasting moet betalen. Dit scheelt weer een slok op een borrel! Later betaal je minder belasting over de uitkering dan je nu af kan trekken. Het is een mooie manier om wat extra te sparen voor later.

Hopelijk heeft deze post je geholpen om de eerste stappen te maken bij pensioensparen. Het is niet moeilijk, maar het kan je echt wel wat opleveren als je spaart voor je pensioen. Zelfs als je niet meer werkt kun je nog gebruik maken van de reserveringsruimte over de jaren dat je nog wel hebt gewerkt. Het is altijd goed om te kijken wat er mogelijk is. Stap voor stap pensioensparen is:

1. Verzamel informatie
2. Bereken je ruimte
3. Inleggen
4. Invullen bij de belastingaangifte

Ben jij al aan het pensioensparen/beleggen?