Om mee te beginnen: het spaarpercentage – ook wel saving(s) rate genoemd – is grof gezegd het percentage van je inkomen dat je niet gebruikt en opzij legt. Maar daar is dan ook wel alles mee gezegd, want hoe dit tot stand komt verschilt per persoon. Wat reken je wel mee, en wat niet? Is onderling vergelijken van je savings rate wel mogelijk?
Verborgen bruto pensioensopbouw
Er gebeurt van alles met jouw salaris voordat je het gestort krijgt. Voor een medewerker in loondienst is een van de belangrijkste dingen je werkgeverspensioen.
De premie die er wordt betaald aan jouw pensioenfonds bestaat uit eigen bijdrage en de bijdrage van de werkgever. De eigen bijdrage van jouw pensioenpremie staat keurig op je loonstrook, maar de werkgeversbijdrage niet. Dit maakt deze spaarbijdrage een beetje verborgen. Dit is een bruto bijdrage, aangezien je aan het eind van de rit belasting moet betalen over je pensioenuitkering.
Voorbeeldberekening
Dit illustreer ik met een voorbeeldberekening voor iemand die bruto € 50.000 verdient. In deze berekening is de totale pensioenpremie 30% van het pensioengevend bruto loon. Dat is het loon dat je ontvangt, met de AOW franchise daarvan afgetrokken. In 2019 is dat € 13.785. Hierover wordt 7% eigen bijdrage betaald.
Pensioengevend loon is € 50.000 – € 13.785 = € 36.215
Totale pensioenpremie is € 36.215 * 30% = € 10.865
Eigen bijdrage is € 36.215 * 7% = € 2535
Werkgeverbijdrage is € 36.215 * (30-7=23)% = € 8329
Dit betekent dat je € 8329 per jaar van je werkgever krijgt om in je pensioenpot te stoppen. Deze berekening staat niet op je loonstrook, maar wel op de UPO. In de VS tellen ze pensioenregelingen zoals 401(k) mee in de savings rate, dus waarom wij vaak niet? Ik vind het horen bij een berekening die je in Nederland doet.
Kosten versus sparen
Wat de een sparen noemt, zijn voor de ander gewoon kosten. Twee zaken waarover soms anders wordt gedacht is de hypotheekpremie en uitgestelde uitgaven.
Hypotheekpremie
De hypotheekpremie is wat je betaalt aan aflossingen en bijstortingen. Dit is dus niet: betaalde rente en verzekeringen gekoppeld aan de hypotheek. Je zou dit kunnen zien als kosten, want ze zijn onontkoombaar. Je zou het ook kunnen zien als sparen, want je laat de waarde van je huis ten opzichte van je hypotheek stijgen.
Extra aflossingen en stortingen worden wel vaak meegerekend als een soort sparen.
Uitgestelde uitgaven
Potjes, doelsparen, alvast wat opzij leggen… Als je voor een bepaald doel een spaarrekening hebt is dit in principe is dit geen sparen omdat je toch weet dat je het gaat uitgeven. Het zit hem een beetje in hoe het in het algemeen wordt benoemd: ik spaar voor een electrische fiets doet je denken dat je dit geld wegzet voor later, maar wat je eigenlijk doet is de kosten vooruit betalen. Natuurlijk is dit altijd beter dan een lening afsluiten, maar het is hier de intentie die geldt. Als je bijvoorbeeld een algemene spaarpot hebt waarvan je zegt dat je er mee spaart, en op een gegeven moment hiermee die fiets wil kopen, dan heb je eigenlijk op dat moment een negatieve saving. Het is dus maar hoe je het bekijkt!
Box 1 versus box 3
Het is mogelijk om in iets anders dan box 3 te sparen. Denk hierbij aan een lijfrentepremie of andere pensioenproducten in box 1. Dit is dan sparen met je bruto loon. Om tot een netto savings rate te komen zou je hier dan eigenlijk de belasting nog vanaf moeten trekken.
De belasting berekenen gaat niet één op één mee met je huidige belastingpercentage, omdat je wellicht in een andere schaal valt als je het uit laat keren. Voor het gemak kun je je huidige hoogste inkomstenbelastingschijf nemen.
Een voorbeeldberekening voor iemand die bruto € 50.000 verdient:
Je legt € 1000 in op je pensioenrekening
Over dit bedrag heb je al 42% belasting betaald (3e schijf 2019), en dit vraag je terug bij de aangifte
Je kan dit beschouwen als € 1000 / 1,42 = € 704 netto.
Van box 2 heb ik te weinig verstand om er iets over te zeggen.
Hoe ik het spaarpercentage bereken met een voorbeeld
Voor het complete plaatje zal ik naast de bruto berekening ook een netto berekening plaatsen.
De conversie van netto naar bruto gaat door te vermenigvuldigen met 1 + het te betalen belastingpercentage, en de conversie van bruto naar netto doe je door hierdoor te delen. Bij de 42% belastingschijf is dit dus vermenigvuldigen met, of delen door 1,42.
De catch is dat je, als je rekening houdt met de door de werkgever betaalde pensioenpremie, dit bedrag moet optellen bij je totale bruto inkomen. Dat maakt de berekening iets lastiger, maar niet heel veel. Je houdt bij een netto totaal uiteraard rekening met de aftrekposten.
Het netto totale inkomen is het inkomen na verrekening van aftrekposten zoals de hypotheekrente en belasting. Ook hierbij moet je rekenen met de werkgeversbijdrage van je pensioen alsof dit bruto zou worden uitgekeerd. Voor de goede orde: als je hierdoor in een hogere schijf zou komen dan negeer je dat omdat dat niet is waar je nu, maar later belasting over betaalt. Het is uitgesteld loon, maar wel degelijk loon. Voor de berekening gebruik ik https://www.berekenhet.nl/werk-en-inkomen/nettoloon.html. Ik stel de hypotheekrenteaftrek op 42%.
Voorbeeldinkomen
Ik gebruik in onderstaande voorbeeld weer een voorbeeldinkomen van € 50.000 met een totale pensioenpremie van 30% en een eigen bijdrage van 7%. Ook spaart deze persoon € 1000 in een lijfrentepolis, legt per maand € 100 opzij voor de vakantie, legt € 100 in op een beleggingsrekening, betaalt € 300 aan hypotheekrente, betaalt € 200 aan hypotheekpremie en lost gemiddeld € 100 extra af op de hypotheek.
| Post | Bruto € | Bruto % | Netto € | Netto % |
|---|---|---|---|---|
| Werkgeversbijdrage pensioen (b) | 8329 | 14,3 | 5865 | 14,2 |
| Eigen bijdrage pensioen (b) | 2535 | 4,3 | 1785 | 4,3 |
| Lijfrentepolis (b) | 1000 | 1,7 | 704 | 1,7 |
| Hypotheekrente (b) | 3600 | 6,2 | 2535 | 6,1 |
| Hypotheekpremie (n) | 3408 | 5,8 | 2400 | 5,8 |
| Extra aflossing hypotheek (n) | 1704 | 2,9 | 1200 | 2,9 |
| Potje vakantie (n) | 1704 | 2,9 | 1200 | 2,9 |
| Beleggen | 1704 | 2,9 | 1200 | 2,9 |
| Totaal inkomen | 58329 | 100 | 41411 | 100 |
In bovenstaande voorbeeld zou je dus, als je de hypotheekrente en vakantie niet meetelt in je savings rate, op een bruto savings rate van 31,9% uitkomen. Je komt uit op een netto savings rate van 31,8%. Als je in dit voorbeeld de gewone hypotheekpremiebetalingen als kosten ziet in plaats van sparen, kom je uit op 26,1% en 26%. Wat je meerekent in je savings maakt dus nogal uit.
Netto en bruto savings rate verschillen niet significant, zolang je maar converteert!
Als je niet converteert kun je eigenlijk niet goed vergelijken in dit extreem gefiscaliseerde land.
Conclusie
De eindconclusie is dan: Onderling vergelijken van je savings rate is wel degelijk mogelijk. Tenminste, als je:
- Rekening houdt met verborgen pensioensopbouw
- Conversie toepast van bruto naar netto en omgekeerd
- Duidelijk maakt wat je wel en niet als savings beschouwt
Mijn savings rate wil ik vanaf volgend jaar maandelijks gaan bijhouden. Hierin wil ik ook laten zien hoe ik dit uitsplits en wat ik wel en niet meereken. Van afgelopen maand (november 2019) is mijn savings rate (grofweg) 39%. Ik reken hierin wel de gewone hypotheekpremie mee, maar geen aanvulling op de buffer of spaarpotjes.
Wat neem jij wel en niet mee in jouw savings rate?
Stella
Ik heb Engels gestudeerd omdat ik nooit iets snapte van wiskunde! Nu nog steeds niet realiseer ik me na het lezen van jouw blog ;-)! Ik doe het echt op een hele simpele manier: ik heb inkomsten en uitgaven en wat ik overhoud noem ik mijn spaargeld! Maar goed, ik heb het dan ook niet over een savingsrate en ik vergelijk niet met anderen…. misschien dat ik dat ooit wel ga doen, maar dan moet ik eerst even een cursusje ‘moeilijke sommen’ volgen!
uitklokken
Ik ben een beetje een cijferfetisjist :-)
Geld is tijd
Ik tel aflossingen, bij stortingen en aankoop van aandelen inderdaad niet mee als uitgaven, omdat ze direct vermogen representeren. Bij pensioenpremie is dit lastiger, omdat ik nergens kan zien hoe groot de pot is. Uiteraard kan je de afdracht aan de pensioenpot als inkomen zien, maar hoe zit het met kosten die gemaakt worden en de winst die er eventueel gemaakt wordt?
uitklokken
De waarde van je pensioen is inderdaad niet direct inzichtelijk bij werkgeverspensioen. Die laat ik dan ook buiten beschouwing, simpelweg omdat ik het niet kan berekenen. Als je zelf je pensioen regelt als zelfstandige of als je een lijfrentepolis hebt (pensioensparen/beleggen) kun je deze wel zien, inclusief kosten. Ik heb brand new day als pensioenbeleggen en daar is het duidelijk aangegeven.
De kosten van die pensioenbeleggingen bestaan uit eenmalige kosten en terugkerende kosten. De eenmalige kosten, daar kun je rekening mee houden in je savings rate door deze ook als kosten te classificeren. Terugkerende kosten zoals service fee betaal ik altijd los, dus dat is ook gewoon kosten. De interne fondskosten die verdisconteerd zijn in de koers reken ik niet mee als kosten, omdat ik die niet betaal van mijn inkomen. Ook winsten vanuit het fonds reken ik niet mee als inkomen.
Er zijn mensen die dividenduitkeringen vanuit beleggingen zien als inkomen, maar ik vind dat niet en laat die dan ook buiten beschouwing en herinvesteer direct.
Uiteindelijk is savings rate het verplaatsen van inkomsten naar vermogen en omgekeerd. Het kan dus ook een maand -150% zijn ;-)
Geld is tijd
Ja, daar weet ik alles van;-)
maat waarom zou je dividend niet als (passief) inkomen zien?
uitklokken
Omdat je ook niet-dividend uitkerende etfs hebt die hetzelfde presteren. Daarbij zit de winst in stijgende koers ipv uitkering. Wat mij betreft hetzelfde, namelijk vermogensgroei. Anders kun je de winst ook verkopen en dit passief inkomen noemen. Maar misschien is dat ook hoe jij het benadert?